Η επανεκκίνηση της δημόσιας διαμαρτυρίας

Οι αντιδράσεις που έχουν υπάρξει τις τελευταίες μέρες πάνω στο ζήτημα των «δημόσιων συναθροίσεων» έρχονται να μας θυμίσουν μία από τις αρνητικές επιπτώσεις της πανδημίας στην κοινωνική ζωή.

Αναφέρομαι στον τρόπο που τα έκτακτα μέτρα φυσικής αποστασιοποίησης ή ακόμη και περιορισμού της ελεύθερης μετακίνησης που επιβλήθηκαν, για ορισμένους δεν ήταν μια οδυνηρή «κατάσταση εξαίρεσης» αλλά πολύ περισσότερο μια ευκταία συνθήκη εντός του οράματος μιας κοινωνίας όπου οι άνθρωποι κατά βάση «κάνουν τη δουλειά τους» και «μένουν σπίτι τους», διακόπτοντας αυτή τη ρουτίνα μόνο για καταναλωτικές πρακτικές.

Με αυτό δεν θέλω να υποβαθμίσω την ανάγκη σύνεσης και προφύλαξης εν μέσω μιας ενεργής πανδημίας ενός επικινδύνου παθογόνου. Ούτε επιδιώκω να αμφισβητήσω συλλήβδην την ανάγκη για πρακτικές φυσικής αποστασιοποίησης ως μέσο για την προφύλαξη των ευάλωτων και την αποφυγή υπερφόρτωσης του συστήματος υγείας.

Ομως, πρέπει να υπογραμμίσω ότι μεγάλο μέρος του λόγου που παράγεται, αναλυτικού αλλά και κανονιστικού, σε σχέση με τη διαχείριση της πανδημίας και της καθημερινότητάς μας στην πραγματικότητα δεν αντανακλά επιδημιολογικές απαιτήσεις αλλά ιδεολογικές προκαταλήψεις που προϋπήρχαν της πανδημίας.

Αλλωστε, αρκετές από τις δημόσιες παρεμβάσεις, συμπεριλαμβανομένων και εκπροσώπων των αστυνομικών οργάνων, δεν παραπέμπουν τόσο σε εύλογες ανησυχίες για τη δημόσια υγεία όσο στην επιστροφή εκείνης της ρητορικής που με τη διαρκή μετωνυμική χρήση των «Εξαρχείων» προσπαθεί να επιτείνει μια αυταρχική μετατόπιση.

Γι’ αυτόν το λόγο και χρειάζεται να είμαστε στοιχειωδώς καχύποπτοι απέναντι σε κάθε προσπάθεια να διαμορφωθεί ένα ιδιότυπο κλίμα «ηθικού πανικού».

Με τον τρόπο που γίνεται σήμερα αποδεκτή μια ορισμένη επανεκκίνηση της οικονομικής δραστηριότητας, με μέτρα προστασίας αλλά όχι πλέον σε συνθήκη αναστολής, οφείλουμε να παραδεχθούμε ότι θα υπάρξει και μια επανεκκίνηση ως προς τη χρήση του δημόσιου χώρου ως πεδίου πολιτικής διαμαρτυρίας και διεκδίκησης, ακόμη και εάν αυτό σημαίνει ότι η κάποτε ιδιώνυμα ποινικά κολάσιμη χρήση μάσκας σε διαδήλωση σήμερα κατοχυρώνεται ως συνετή και ασφαλής πρακτική.