Η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης και η αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών

Η Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη και καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών, («Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης»), είναι η πρώτη νομικά δεσμευτική διεθνής πράξη για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών σε διεθνές επίπεδο.

Η Σύμβαση αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς μια καθολική απάντηση στη βία κατά των γυναικών και των κοριτσιών, σε όλη την Ευρώπη, καλύπτοντας την πρόληψη, την προστασία των θυμάτων, και τη δίωξη των δραστών, μέσω της εφαρμογής ολοκληρωμένων και συντονισμένων πολιτικών.

Η

σύμβαση αποτελεί το πρώτο νομικά δεσμευτικό διεθνές κείμενο που θέτει κριτήρια για την πρόληψη της έμφυλης βίας. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θέλει να συμπεριληφθεί η βία κατά των γυναικών στη λίστα των αναγνωρισμένων εγκλημάτων της ΕΕ.

Οφείλουμε να υπενθυμίσουμε το μέγεθος του προβλήματος της βίας κατά των γυναικών. Σε αυτό το θέμα, οι αριθμοί μιλάνε από μόνοι τους:

• 1 στις 3 γυναίκες στην ΕΕ έχει πέσει θύμα σωματικής και/ή σεξουαλικής βίας από την ηλικία των 15 ετών
• Πάνω από το 50% των γυναικών έχει υποστεί σεξουαλική παρενόχληση
• Μία στις πέντε γυναίκες έχει υποστεί σωματική και/ή σεξουαλική βία από νυν ή τέως σύντροφο,

Κατά τη σύμβαση, “Βία κατά των γυναικών” συμπεριλαμβάνει πράξεις βίας λόγω φύλου, οι οποίες έχουν ως αποτέλεσμα τη σωματική, σεξουαλική, ψυχολογική ή οικονομική ζημιά για τις γυναίκες. Η “Ενδοοικογενειακή βία” περιλαμβάνει πράξεις σωματικής, σεξουαλικής, ψυχολογικής ή οικονομικής βίας που συμβαίνουν εντός της οικογένειας, ή μεταξύ πρώην ή τρεχόντων συζύγων ή συντρόφων.

Χαρακτηριστικό της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης είναι η έμφαση που δίδει στην πρόληψη. Ενδεικτικά, στην Σύμβαση προβλέπεται η υποχρέωση των συμβαλλόμενων κρατών να εξασφαλίσουν την κατάρτιση επαγγελματιών που ασχολούνται με τα θύματα βίας, με την υλοποίηση θεραπευτικών προγραμμάτων για τους δράστες εγκλημάτων ενδοοικογενειακής βίας, καθώς και να διοργανώνουν δράσεις δημοσιότητας, για την κατάργηση των στερεοτύπων και την εξασφάλιση του σεβασμού της διαφορετικότητας.

Επίσης, περιέχονται σημαντικές προβλέψεις για την προστασία των θυμάτων οι οποίες επιβάλλουν, στα κράτη-μέλη, να ενισχύσουν την μέριμνα που λαμβάνουν για την στήριξή τους, όπως είναι η δυνατότητα απομάκρυνσης του θύματος από τον δράστη, ο οποίος ίσως να πρέπει να υποχρεωθεί να εγκαταλείψει την κατοικία του, καθώς και η υποχρέωση ίδρυσης Κέντρων Υποδοχής και Μέριμνας των θυμάτων, σε όλη την επικράτεια, και άλλα.

Η προστασία των θυμάτων ολοκληρώνεται με μια δέσμη κανόνων που υποχρεώνουν τα κράτη, είτε να ποινικοποιήσουν συμπεριφορές εις βάρος των γυναικών, που μέχρι σήμερα διέφευγαν του ποινικού ενδιαφέροντος της πολιτείας, όπως τον εξαναγκασμό σε σύναψη γάμου, την σεξουαλική παρενόχληση και το stalking, είτε να προβλέψουν και αποζημίωση των θυμάτων.

Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης και Ε.Ε.:

Η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης καλύπτει θέματα που εμπίπτουν στις αρμοδιότητες της ΕΕ και των κρατών μελών της. Η ΕΕ , επομένως, να γίνει μέρος της σύμβασης - παράλληλα με τα κράτη μέλη - έτσι ώστε, από κοινού, να μπορούν να εκπληρώνουν αποτελεσματικά τις υποχρεώσεις που ορίζονται στη σύμβαση.

Όλα τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι η Σύμβαση θα ενσωματωθεί και θα εφαρμοστεί ορθά στο εθνικό τους νομοθετικό πλαίσιο. Κρίνεται ουσιώδης η παροχή κατάλληλης εκπαίδευσης σε όλους τους επαγγελματίες που έρχονται σε επαφή με τα θύματα, δηλαδή γιατροί, αστυνομικοί, δημόσιοι λειτουργοί κλπ.

Ως η μόνη Ελληνοκύπρια γυναίκα-ευρωβουλευτής, νιώθω πολύ μεγαλύτερο το βάρος της ευθύνης και την ανάγκη επίλυσης αυτού του προβλήματος. Η έμφυλη βία εξακολουθεί να αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες απειλές για την πλήρη άσκηση των ανθρωπίνων και θεμελιωδών δικαιωμάτων στον κόσμο, γεγονός που πλήττει δυσανάλογα τις γυναίκες.

Για όλες τις γυναίκες και κυρίως, για τα μικρά κορίτσια, στα οποία οφείλουμε ένα μέλλον μακριά από διακρίσεις, εκφοβισμό και κακοποίηση. Έμπρακτη έκφραση των απόψεων μου, για το κρίσιμο αυτό κεφάλαιο, είναι το συνέδριο που διοργανώνω με τους συνεργάτες μου με τίτλο “Η Σύγχρονη Ευρωπαία της Κύπρου, η Γυναίκα στη θέση που της αξίζει”. Το συνέδριο θα γίνει την Παρασκευή 16 Ιουνίου στις 18:00-20:00 στο Επιμελητήριο Λεμεσού, με συμμετοχή της Προέδρου της Βουλής, κ.Αννίτα Δημητρίου, των Επιτρόπων Ισότητας, κ.Τζόζη Χριστοδούλου και Νομοθεσίας, κ.Λουίζα Ζαννέτου, και εκπροσώπων θεσμών και οργανώσεων. Ευελπιστώ ότι τα συμπεράσματα του Συνεδρίου θα οδηγήσουν στη σύσταση συντονιστικού οργάνου για την πλήρη εναρμόνιση του καθεστώτος Ισότητας και Προστασίας των Γυναικών στα επίπεδα που αξίζει η σύγχρονη Ευρωπαία Ελληνίδα της Κύπρου.