Πρόσωπο της Χρονιάς για το 2013 από το koolnews.gr: Ο Γιάννης Στουρνάρας

Το 2013 ήταν μία χρονιά με πολλά, σημαντικά και άλλοτε συνταρακτικά γεγονότα. Πίσω από αυτά ήταν και ένα πρόσωπο το οποίο συγκέντρωνε τα φώτα της δημοσιότητας. Στο πλαίσιο αυτό, το Πρόσωπο της Χρονιάς δεν σημαίνει αναγκαία πως θα πρέπει να είναι και δημοφιλές, ή να ενώνει. Πρόσωπο της Χρονιάς είναι κάλλιστα και αυτός που διχάζει την κοινωνία.

Το σκεπτικό αυτό άλλωστε έχουν ακολουθήσει μεγάλα αμερικανικά

περιοδικά έχοντας επιλέξει για το εξώφυλλό τους μέχρι και δικτάτορες. Η συντακτική ομάδα του koolnews.gr κατέληξε πως θα ακολουθήσει το δόγμα «προτιμούμε να είμαστε ουσιώδεις, παρά αρεστοί» και για αυτόν τον λόγο επέλεξε ένα άτομο του οποίου το όνομα βρίσκεται αναπόφευκτα στα στόματα 11 εκατομμυρίων Ελλήνων. Δεν είναι δημοφιλές, αλλά είναι πασίγνωστο. Από άλλους είναι μισητός, από άλλους θεωρείται η μόνη μας ελπίδα. Άλλοι τον θεωρούν εντολοδόχο και άλλοι εγγυητή της κυβερνητικής σταθερότητας. Το koolnews.gr, επιλέγει ως Πρόσωπο της Χρονιάς για το 2013, τον υπουργό Οικονομικών, Γιάννη Στουρνάρα.

Τα κριτήρια που ακολουθήσαμε ήταν ρεαλιστικά. Ο Γιάννης Στουρνάρας, δεν είναι αρεστός, αλλά είναι γνωστός σε όλους μας. Δεν υπάρχει ημέρα που το όνομά του να μην αναφερθεί στις ειδήσεις, ενώ κυριότερο από όλα είναι πως οι πράξεις του αλλά και οι σκέψεις του επηρεάζουν κάθε έναν από εμάς ξεχωριστά.

Από το Πανεπιστήμιο στην ΟΝΕ και στην ελεύθερη αγορά

Ο νυν υπουργός Οικονομικών την περίοδο που του προτάθηκε να γίνει ο «τσάρος» της ελληνικής οικονομίας φάνηκε να είχε –αντικειμενικά- όλα τα προσόντα για μία τέτοια θέση. Δεν ήταν «πρωτάρης», ούτε και άβγαλτος, καθώς είχε παρελθόν στην εκπροσώπηση της χώρας μας σε ευρωπαϊκούς θεσμούς αλλά και άποψη για την λειτουργία της αγοράς.

Με το πέρας των σπουδών του εργάστηκε από το 1981 έως το 1985 ως research fellow και lecturer στο Κολλέγιο St. Catherine’s. Παράλληλα εργάστηκε ως ερευνητής στο Ινστιτούτο Ενεργειακών Σπουδών του ιδίου πανεπιστημίου, με ειδικότητα στην αγορά πετρελαίου και τις επιπτώσεις των πετρελαϊκών κρίσεων στην παγκόσμια οικονομία. Επιστρέφει στην Ελλάδα, εκπληρώνει τις στρατιωτικές του υποχρεώσεις και εργάζεται ως ειδικός σύμβουλος του υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών (1986-1989) σε θέματα δημοσίων επιχειρήσεων και εισοδηματικής πολιτικής, και της Τραπέζης της Ελλάδος (1989-1994) σε θέματα νομισματικής πολιτικής. Την περίοδο εκείνη εκπροσωπούσε την Τράπεζα της Ελλάδος ως αναπληρωματικό μέλος στις συνόδους των διοικητών των Κεντρικών Τραπεζών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Από το 1994 έως τον Ιούλιο του 2000 ήταν πρόεδρος του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών. Η δουλειά που του είχε ανατεθεί δεν ήταν και η ευκολότερη καθώς ανεξάρτητα από την κυβέρνηση που είχε η χώρα στο διάστημα αυτό, ο Γιάννης Στουρνάρας συμμετείχε στον σχεδιασμό της μακροοικονομικής και διαρθρωτικής πολιτικής. Παράλληλα ήταν εκπρόσωπος του υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών στην Νομισματική Επιτροπή της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Συμμετείχε δε και στις διαπραγματεύσεις για τη συμμετοχή της χώρας μας στην Οικονομική και Νομισματική Ένωση, την λεγόμενη ΟΝΕ. Ήταν τέλος υπεύθυνος για τις ετήσιες διαβουλεύσεις της χώρας μας με διεθνείς οργανισμούς όπως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), την Ευρωπαϊκή Επιτροπή καθώς και τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ).

Από το 1994 έως το 1997 ήταν αντιπρόεδρος της Δημόσιας Επιχείρησης Αερίου (ΔΕΠΑ), ενώ ήταν μέλος στο διοικητικό συμβούλιο του Οργανισμού Διαχείρισης Δημόσιου Χρέους (ΟΔΔΗΧ) από το 1998 έως τον Ιούλιο του 2000. Από εκεί και έπειτα ο Γιάννης Στουρνάρας πέρασε στον τομέα της «αγοράς» καθώς ανέλαβε έως τον Μάρτιο του 2004 πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Εμπορικής Τράπεζας ενώ από τον Οκτώβριο του 2000 έγινε αντιπρόεδρος της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών.

Η πορεία από το 2004 ήταν ανάλογη καθώς συνέχισε να είναι στην «αγορά», εργάστηκε στον ιδιωτικό τομέα και κυρίως στο Ινστιτούτο Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών ως γενικός Διευθυντής.

Δεν είναι πολιτικός

Είναι πολιτικός; Μάλλον όχι και ούτε δείχνει να θέλει να γίνει. Η αποφασιστικότητά του, τα λόγια του αλλά και οι πράξεις του δείχνουν πως δεν λογαριάζει το πολιτικό κόστος αλλά μόνο το πώς θα βγάλει με τον καλύτερο τρόπο εις πέρας την αποστολή που του έχει ανατεθεί.

Στο πλαίσιο αυτό, ο Γιάννης Στουρνάρας δεν διστάζει να αντιπαρατεθεί με οποιαδήποτε ομάδα πληθυσμού μπορεί να εκφράσει τις αντιρρήσεις της σχετικά με την πολιτική του. Τελευταίο τέτοιο κρούσμα η όχι και τόσο κομψή και μελετημένη άποψή του πως το υπουργείο Οικονομικών δεν πρόκειται να μειώσει τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης γιατί με αυτόν τον τρόπο θα ευνοηθούν όσοι θέλουν να ζεσταίνουν τις θερμαινόμενες πισίνες τους.

Από τις δηλώσεις του φαίνεται άλλωστε πως δεν είναι υπουργός για να «χαϊδεύει» κανέναν. Το έχει παραδεχθεί και ο ίδιος. «Δεν είμαι εδώ για επικοινωνιακή διαχείριση μιας πράγματι δύσκολης κατάστασης ή να είμαι αρεστός. Δεν είμαι καλός στην επικοινωνιακή διάσταση. Βρίσκομαι εδώ για να είμαι χρήσιμος σε μια δύσκολη περίοδο για τον τόπο και για να τιμήσω την εμπιστοσύνη που μου έδειξαν ο πρωθυπουργός και οι άλλοι δύο πολιτικοί αρχηγοί όταν με επέλεξαν για τη θέση αυτή» έχει πει ο ίδιος (όταν ακόμα στην κυβέρνηση ήταν και η Δημοκρατική Αριστερά).

Το κυβερνητικό «αμορτισέρ»

Οι λάτρεις του αυτοκινήτου θα γνωρίζουν πως όσο δυνατός να είναι ένας κινητήρας, εάν δεν διαθέτει τις απαραίτητες αναρτήσεις για να υποστηρίξουν το υπάρχον πλαίσιο, τότε οι επιδόσεις του οχήματος δεν είναι και οι καλύτερες. Έτσι και η κυβέρνηση, διαθέτει μία σημαντική αλλά και αποτελεσματική μέχρι στιγμής ανάρτηση. Τον Γιάννη Στουρνάρα. Ο υπουργός Οικονομικών θεωρείται από πολλούς στο κυβερνητικό στρατόπεδο ως ο εγγυητής της σταθερότητας. Με την εξωκοινοβουλευτική του ιδιότητα ο Γιάννης Στουρνάρας φαίνεται σαν να πατά σε δύο βάρκες. Οι πράξεις του επηρεάζουν την κυβέρνηση, αλλά την ίδια ώρα δεν φθείρεται κανένα από τα πρωτοκλασάτα στελέχη της καθώς ο ίδιος δεν είναι εκλεγμένος. Την ίδια ώρα τόσο η Νέα Δημοκρατία, όσο και το ΠΑΣΟΚ, βρίσκουν –όταν το απαιτούν οι περιστάσεις- έναν αποδιοπομπαίο τράγο προκειμένου να εκτονώνουν τις αντιδράσεις της κοινωνίας που εμφανίζονται παρουσιάζοντας μία ιδιότυπη αντιπολίτευση εντός της κυβέρνησης.

Ο Γιάννης Στουρνάρας έχει τον ίδιο ακριβώς ρόλο και στις διαπραγματεύσεις με την Τρόικα. Αυτό φαίνεται και από το πώς ετοιμάζει το οικονομικό επιτελείο για τις συναντήσεις τους. Η εργασιομανία του φτάνει σε τέτοιο σημείο όπου υψηλόβαθμα στελέχη του υπουργείου Οικονομικών θέλοντας να δείξουν πόσο σοβαρά έχει πάρει την δουλειά του έλεγαν στο koolnews.gr πως παραμονή Χριστουγέννων εργάζονταν όλοι μέχρι τις 11 το βράδυ. Για να μην ξεχάσουμε πως στην αρχή της θητείας του, προτού ακόμη συνηθίσει τους σκληρούς ρυθμούς, είχε πάει μέχρι και στο νοσοκομείο λόγω υπερκόπωσης.

Η σκληρότητα ενός τεχνοκράτη

Η ιδιότητα αυτή του Γιάννη Στουρνάρα μας έχει αποβεί σε καλό αλλά και… «κακό». Το «κακό» το προαναφέραμε και δεν είναι άλλο από την απώλεια φόβου για το πολιτικό κόστος. Οι δηλώσεις του και οι πράξεις του δείχνουν μία ισορροπία που έχει ανάγκη η κυβέρνηση και δεν είναι άλλη από αυτήν της ψύχραιμης ματιάς του τεχνοκράτη στα γεγονότα και στις διαπραγματεύσεις με την Τρόικα. Εκεί που άλλοι θα τα είχαν παρατήσει λέγοντας στους Τροϊκανούς πως εάν πέσει η κυβέρνηση θα έλθει το χάος, ο Γιάννης Στουρνάρας συνεχίζει ακάθεκτος γνωρίζοντας πως την Τρόικα διόλου δεν την απασχολεί κάτι τέτοιο. Δεν είναι άλλωστε τυχαίες οι Off the record δηλώσεις τους πως δεν τους απασχολεί η πολιτική κατάσταση στην χώρα γιατί αυτοί διαπραγματεύονται με χώρες και όχι με κυβερνήσεις.

Το αναγκαίο κακό και ο... σάκος του μποξ

Είναι ο άνθρωπος που αποτελεί το αναγκαίο κακό για την κυβέρνηση και ειδικά για τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, Ευάγγελο Βενιζελο, με τον οποίο δεν διατηρεί τις καλύτερες των σχέσεων. Στο ελληνικό πολιτικό μεταπολιτευτικό σύστημα, γνωρίζουμε καλά πως υπουργοί δίχως την εύνοια προέδρων δεν μακροημέρευαν. Ο Γιάννης Στουρνάρας, δυστυχώς ή ευτυχώς για πολλούς, είναι η εξαίρεση στον κανόνα.

Ο Γιάννης Στουρνάρας παρά το γεγονός πως θεωρείται αναπόσπαστο κομμάτι της κυβέρνησης, κατέχει και μία αρνητική για αυτόν πρωτιά. Έχει φάει μέχρι στιγμής το περισσότερο «πολιτικό ξύλο» από οποιονδήποτε άλλον υπουργό. Οι «γαλάζιοι» βουλευτές τον περιμένουν… στην γωνία και ορισμένοι από αυτούς δήλωσαν πως ο αυτός ο υπουργός Οικονομικών «έχει κάνει τον κύκλο του». Για τα στελέχη της Συγγρού είναι ξένο σώμα στην κυβέρνηση ενώ για το ΠΑΣΟΚ, είναι μαύρο πρόβατο... Το αποκορύφωμα το είδαμε στις συζητήσεις για τον Ενιαίο Φόρο Ακινήτων και την άρση πλειστηριασμών, αλλά και στην μείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης.

Ωστόσο ο ίδιος είναι αποφασισμένος να συνεχίσει το έργο του. Το ίδιο αποφασισμένοι είναι και στο Μέγαρο Μαξίμου γνωρίζοντας πως σε περίπτωση αντικατάστασης του Γιάννη Στουρνάρα η κυβέρνηση θα χάσει μέρος της εμπιστοσύνης που της έχουν οι δανειστές της, καθώς ο υπουργός Οικονομικών διαθέτει ένα αξιοσέβαστο προφίλ στην Ευρώπη. Η πλειονότητα των ανταποκρίσεων των ξένων ειδησεογραφικών πρακτορείων παρουσιάζουν τον Γιάννη Στουρνάρα ως τον πλέον αξιόπιστο συνομιλητή.

Οι «γκάφες» και οι παλαιοκομματικές αμαρτίες

Όλοι οι Έλληνες είμαστε πολιτικά όντα, το ίδιο και ο Γιάννης Στουρνάρας. Όσο και να θέλει να εμφανιστεί ως ο απόλυτος τεχνοκράτης, η ατμόσφαιρα και το κλίμα της Βουλής αναπόφευκτα τον παρασύρουν. Ουκ ολίγες φορές έχει αντιπαρατεθεί πολιτικά με την Αξιωματική Αντιπολίτευση κατηγορώντας τον ΣΥΡΙΖΑ για διαπλοκή, ενώ έχει στοχοποιήσει και ομάδες πολιτών όπως τους κατοίκους της Εκάλης θέλοντας να υποστηρίξει τα επιχειρήματά του.

Ο Γιάννης Στουρνάρας όμως δεν είναι ούτε αλάνθαστος ούτε αυτός που θέλουν να πιστεύουν οι ζηλωτές υποστηρικτές του. Αντίθετα έρχεται ευθέως αντιμέτωπος με το κοινό αίσθημα με τους πολίτες να νομίζουν πως πέφτει σε αρκετές γκάφες. Προτού τον ακούσουμε να λέει το άνευ προηγουμένου επιχείρημα για τις πισίνες και το πετρέλαιο θέρμανσης, τον είχαμε δει να λέει πως οι Έλληνες δεν… υπερφορολογούνται. Σε άλλη περίπτωση είχε εκφράσει την άποψη πως το Μνημόνιο είναι το μόνο σοβαρό πολιτικό κείμενο αυτήν την στιγμή στην χώρα. Σωστό ή λάθος, είναι μία φράση που σίγουρα προκαλεί.

Την ίδια στιγμή όμως παρά το τεχνοκρατικό και άκαμπτο προφίλ του τον έχουμε δει και έρμαιο παλαιοκομματικών πρακτικών. Πόσοι μπορούν να ξεχάσουν την «ήττα» του όταν απέσυρε με εντολή του Μεγάρου Μαξίμου την τροπολογία για μειώσεις υπαλλήλων της Βουλής, όταν εκείνοι βγήκαν στα «κάγκελα» και απείλησαν να τινάξουν στον αέρα την συνεδρίαση; Έτερο παράδειγμα, η μη υπογραφή του σχεδίου νόμου περί κατασχέσεων σε μεγάλους φοροοφειλέτες του Δημοσίου, με την πολιτική αντιπαράθεση να φτάνει στο κόκκινο.

Στην λίστα των μεταρρυθμιστικών αμαρτιών, μπαίνουν και πολλά άλλα: Η μη απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας, η επιβολή τέλους επί των κερδών στα φωτοβολταϊκά καθώς και η μη παρέμβασή του σε καυτά θέματα αποκρατικοποιήσεων όπως στην περίπτωση του ΟΠΑΠ αλλά και της έκτασης που δόθηκε στην εταιρεία «Ελληνικός Χρυσός», η παραχώρηση της οποίας κρίθηκε ως παράνομη κρατική ενίσχυση από το δικαστήριο της Ε.Ε. Και η λίστα δεν έχει τελειωμό…

Ασυνέπεια λόγων και προβλέψεων

Ως διευθυντής του ΙΟΒΕ ακόμα, ο κ. Στουρνάρας έδινε ανά τακτά χρονικά διαστήματα «ραντεβού» με την ανάπτυξη, άθλημα στο οποίο επιδίδεται με σθένος. Το 2012 έλεγε πως θα είναι τροχιά ανάκαμψης το 2013. Φέτος η ανάπτυξη τον έστησε στο ραντεβού τους, το οποίο μάλλον το είχε κλείσει… μόνος του. Το 2013 ο κ. Στουρνάρας διεμήνυε κάθε εβδομάδα σχεδόν πως το 2014, όχι μόνο θα σημειώσουμε θετικό ρυθμό ανάπτυξης, αλλά και θα βγούμε στις παγκόσμιες αγορές δανεισμού. Οι προβλέψεις του μέχρι στιγμής έχουν πέσει έξω, με τον ίδιο να μην έχει προβεί ποτέ σε ένα «mea culpa» αποδεικνύοντας πως μάλλον έχει αρχίσει να μπαίνει στη λογική την οποία μαχόταν μέχρι πρότινος : Αυτή του πολιτικού κόστους.

Το koolnews.gr, δεν προσπάθησε να εξωραΐσει τον Γιάννη Στουρνάρα. Ίσα-ίσα που αυτά που τον κάνουν ξεχωριστό είναι ανά περίσταση και τα αρνητικά του. Με δεδομένη την οικονομική κατάσταση της χώρας είναι προφανές πως ο ο εκάστοτε υπουργός Οικονομικών είναι κάτι παραπάνω από ένας απλός υπουργός, αφού οι αποφάσεις και ο σχεδιασμός του επηρεάζουν την ζωή μας και σε πρακτικό επίπεδο. Με την ελληνική οικονομία να αφήνει πίσω την έβδομη χρονιά ύφεσης και την ελληνική κοινωνία να έχει ξεπεράσει προ πολλού τα όριά της εμείς ευχόμαστε η πολιτική που εφαρμόζεται να έχει και θετικά αποτελέσματα στην ζωή των Ελλήνων ώστε να μην αποδειχθούν μάταιες όλες οι θυσίες που έγιναν τα προηγούμενα χρόνια.

Φωτογραφία: FosPhotos