Επιγραφικό Μουσείο: Εξοικείωση μαθητών με την Επιγραφική Επιστήμη – Έργο ύψους 130.000 ευρώ

Το Επιγραφικό Μουσείο παρουσίασε σήμερα το εκπαιδευτικό του Πρόγραμμα με τίτλο «Ιστορίες Γραφής: άνθρωποι, πολιτεύματα, θεσμοί, λατρείες, οικονομία». Το Πρόγραμμα χρηματοδοτήθηκε μέσω ΕΣΠΑ, στο πλαίσιο του επιχειρησιακού προγράμματος «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση 2014 – 2020». Στόχος του Προγράμματος είναι η εξοικείωση των μαθητών της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης με τις αρχαίες ελληνικές επιγραφές, μέσα από ειδικά σχεδιασμένες δραστηριότητες.

Σύμφωνα με όσα δήλωσε στο business

voice η κα Γιάννα Βενιέρη, προϊσταμένη του τμήματος Εκθέσεων, Επικοινωνίας και Εκπαίδευσης του Επιγραφικού Μουσείου, ο προϋπολογισμός του προγράμματος ανήλθε στο ποσό των 165.000 ευρώ, από τα οποία αξιοποιήθηκαν περίπου τα 130.000 ευρώ, ενώ τα υπόλοιπα επιστράφηκαν.

Το Πρόγραμμα «Ιστορίες Γραφής: άνθρωποι, πολιτεύματα, θεσμοί, λατρείες, οικονομία» αποτελεί μία συνεργασία του Επιγραφικού Μουσείου με τα Αρχαιολογικά Μουσεία Θάσου, Δράμας, Σαμοθράκης, Αιανής, Νικόπολης, Πάρου, Κέας, Μήλου, Καλύμνου, Κω, Λήμνου, Λέσβου και την Αρχαιολογική Συλλογή Ερεσού.

Το Επιγραφικό Μουσείο ιδρύθηκε το 1885 με σκοπό την προστασία, διατήρηση, μελέτη και έκθεση των αρχαίων επιγραφών σε λίθο. Διαθέτει τη μεγαλύτερη παγκοσμίως συλλογή αρχαίων ελληνικών επιγραφών, των άμεσων πηγών της ιστορίας, που παρέχουν πολύτιμες πληροφορίες για όλους τους τομείς της οικονομικής, πολιτικής, θρησκευτικής και κοινωνικής ζωής της αρχαιότητας.

Ανοίγοντας την εκδήλωση, ο Γενικός Γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού, Γιώργος Διδασκάλου, δήλωσε σχετικά: «Οι αρχαίες επιγραφές είναι φορείς της ελληνικής γλώσσας και γραφής και πολύτιμα τεκμήρια της ιστορίας και του πολιτισμού, που διηγούνται τις ιστορίες ανθρώπων, πολιτευμάτων, θεσμών, λατρειών, οικονομικών διαδικασιών και σχέσεων. Το Πρόγραμμα αποτελεί αποτέλεσμα γόνιμης συνεργασίας του Επιγραφικού Μουσείου με δώδεκα Μουσεία της περιφέρειας και δίνει τη δυνατότητα στο μαθητικό κοινό πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης της εξοικείωσης με τις αρχαίες ελληνικές επιγραφές μέσα από ειδικά σχεδιασμένες δραστηριότητες.

Οι μαθητές λαμβάνουν ένα πλήθος πληροφοριών που ”φωτίζουν” όλες τις εκφάνσεις του δημόσιου και ιδιωτικού βίου της αρχαιότητας. Τα παιδιά γνωρίζουν την επιστήμη της επιγραφικής ενώ παράλληλα, μαθαίνουν την ιστορία και γνωρίζουν το πολιτιστικό απόθεμα της περιοχής τους. Τα εκπαιδευτικά προγράμματα αποτελούν βασική προϋπόθεση για τη δημιουργία μιας σχέσης επικοινωνίας, συμμετοχής και βιωματικής εμπειρίας της κοινότητας με το σχολείο».

Από την πλευρά του, ο Αθανάσιος Θέμος, προϊστάμενος του Επιγραφικού Μουσείου, δήλωσε: «Το εκπαιδευτικό Πρόγραμμα ”Ιστορίες Γραφής” έρχεται να προστεθεί στα εκπαιδευτικά  προγράμματα του Επιγραφικού Μουσείου, τα οποία ξεκίνησαν εδώ και 25 χρόνια. Όταν πληροφορηθήκαμε το 2018 για το πρόγραμμα ΕΣΠΑ του υπουργείου Παιδείας και μετά από μικρό προβληματισμό για τις δυνατότητες που είχαμε και ύστερα από συνεννοήσεις με άλλα τμήματα και ιδιαίτερα με το τμήμα Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων και Επικοινωνίας της ΔΑΜΕΕΠ, που θα αναλάμβανε το συντονισμό όλων των ενεργειών, αποφασίσαμε να συμμετάσχουμε.

Θα ήθελα σε αυτό το σημείο να ευχαριστήσω τη διαχειριστική αρχή, τόσο του υπουργείου Πολιτισμού όσο και του υπουργείου Παιδείας. Το Επιγραφικό Μουσείο διαθέτει τη μεγαλύτερη συλλογή αρχείων επιγραφών παγκοσμίως, των άμεσων πηγών της ιστορίας, οι οποίες χρονολογούνται από τον 8ο αιώνα π.Χ. έως και τους νεότερους χρόνους. Οι περισσότερες προέρχονται από την Αθήνα και την Αττική καθώς και από την υπόλοιπη Ελλάδα και τη Μικρά Ασία.  Τα ενεπίγραφα μνημεία αποτελούν μία ανεξάντλητη πηγή για τη γνώση της ζωής και της ιστορίας της αρχαιότητας».

Η Γιάννα Βενιέρη, προϊσταμένη του Τμήματος Εκθέσεων, Επικοινωνίας και Εκπαίδευσης του Επιγραφικού Μουσείου, δήλωσε σχετικά: «Το Πρόγραμμα ξεκίνησε στις αρχές του 2022 και ολοκληρώθηκε στο τέλος του 2023. Πρόκειται για ένα οριζόντιο έργο, που υλοποιήθηκε σε λιγότερο ανεπτυγμένες περιφέρειες, όπως είναι η Ανατολική Μακεδονία – Θράκη και Ήπειρος, σε περιφέρειες που είναι σε μετάβαση, όπως το Βόρειο Αιγαίο και η Δυτική Μακεδονία και σε ανεπτυγμένες όπως είναι η περιφέρεια Αττικής και το Νότιο Αιγαίο.

Στόχος του Προγράμματος είναι η εξοικείωση των μαθητών της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας  εκπαίδευσης με τις αρχαίες ελληνικές επιγραφές μέσα από ειδικά σχεδιασμένες δραστηριότητες. Επιθυμία μας είναι να δημιουργήσουμε ένα εκπαιδευτικό υλικό, που θα μπορούν να αξιοποιήσουν οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί μέσα στην τάξη και στο μουσείο της περιοχής τους είτε μόνοι τους, είτε σε συνεργασία με τους συναδέλφους των περιφερειακών υπηρεσιών.

Για τις ανάγκες του εκπαιδευτικού προγράμματος δημιουργήθηκαν εκπαιδευτικά φυλλάδια για τον εκπαιδευτικό και το μαθητή, 28 επιδαπέδια παιχνίδια σε μορφή παζλ, καθώς και δύο ψηφιακά παιχνίδια. Παράλληλα, διοργανώθηκαν εκπαιδευτικά σεμινάρια για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών και διεξήχθησαν πιλοτικά προγράμματα σε μαθητές της Α’ Γυμνασίου.

Όσον αφορά στα φυλλάδια, μέσα από επιλεγμένες ευανάγνωστες επιγραφές, έγινε προσπάθεια να κατανοήσουν οι μαθητές τις πληροφορίες που παρέχονται για τους ανθρώπους, τα πολιτεύματα, τους θεσμούς, τις λατρείες και την οικονομία. Παράλληλα, οι μαθητές έρχονται σε επαφή  με την επιστήμη της Επιγραφικής αφού καλούνται να απαντήσουν σε συγκεκριμένες ερωτήσεις μέσα από τη διαδικασία της παρατήρησης των επιλεγμένων επιγραφών».

Ο εκπαιδευτικός φάκελος περιλαμβάνει 14 τεύχη, έναν για κάθε συνεργαζόμενο μουσείο, στα οποία και διανεμήθηκαν. Ο φάκελος αυτός χρησιμεύει και ως έντυπο για τον εκπαιδευτικό με το οποίο μπορεί να κάνει την προετοιμασία στην τάξη, αφού περιέχει όλες τις βασικές πληροφορίες σχετικά με την ιστορία της ελληνικής γραφής, τα χαρακτηριστικά του ελληνικού αλφάβητου, τους τρόπους γραφής, τις τοπικές παραλλαγές και ιδιομορφίες, την προέλευση του λατινικού αλφαβήτου, την εξέλιξη της ελληνικής γραφής και τα υλικά πάνω στα οποία έγραφαν στην αρχαιότητα.

Η Έλενα Ζαββού, προϊσταμένη του τμήματος Έρευνας και Τεκμηρίωσης Επιγραφών του Επιγραφικού Μουσείου, ανέφερε: «Κύριος σκοπός του Προγράμματος ήταν η ανακάλυψη εκ μέρους των μαθητών της πληθώρας των πληροφοριών, που παρέχουν οι αρχαίες ελληνικές επιγραφές για την ιστορία μιας περιοχής. Παράλληλα, το Πρόγραμμα αποσκοπούσε στην ενεργητική και ευχάριστη μάθηση των πληροφοριών μέσα από ειδικά σχεδιασμένες ασκήσεις και ψυχαγωγικές δραστηριότητες και παιχνίδια εντός τόσο του φυσικού χώρου αλλά και του ψηφιακού περιβάλλοντος του Επιγραφικού Μουσείου, αφού εκεί βρίσκει κανείς τα ψηφιακά παιχνίδια. Έγινε προσπάθεια, ώστε το εκπαιδευτικό πρόγραμμα να ενθαρρύνει την ενεργητική μάθηση  μέσα από τη συμμετοχή των μαθητών και την αλληλεπίδρασή τους με τα εκθέματα».

Τέλος, η Σταματούλα Μακρυπόδη, αρχαιολόγος του Επιγραφικού Μουσείου προχώρησε σε αξιολόγηση του Προγράμματος αναφέροντας ότι από το ξεκίνημά του τον Απρίλιο του 2023 έως και τον Απρίλιο του 2024 έχει εφαρμοστεί σε 81 σχολικές μονάδες και συμμετείχαν σε αυτό 2.927 άτομα. Το 42% των συμμετεχόντων προέρχονται από τις ανεπτυγμένες περιφέρειες (Αττική, Κυκλάδες, Δωδεκάνησα).