Να τί παθαίνουμε όταν μας λείπει η βιταμίνη D!

Αν και η χώρα μας «λούζεται» από το φως του ήλιου τις περισσότερες μέρες του χρόνου, οι Έλληνες παρουσιάζουμε συχνά έλλειψη βιταμίνης D. Να τι παθαίνουμε όταν μας λείπει η βιταμίνη D!

Από που παίρνουμε βιταμίνη D;

Καταρχάς, ποσοστό μεγαλύτερο από το 90% της βιταμίνης D παράγεται από την επίδραση της ηλιακής ακτινοβολίας σε ουσίες που υπάρχουν στο δέρμα (στερόλες). Ηλιακή έκθεση, ακόμη και περιορισμένης επιφάνειας του σώματος για 5-10 λεπτά καθημερινά, κατά τις μεσημβρινές ώρες του καλοκαιριού, της άνοιξης

και του φθινοπώρου, παράγει ποσότητα βιταμίνης D αρκετή για να καλύψει τις ανάγκες του ανθρώπινου οργανισμού.

Η παραγωγή της βιταμίνης εξαρτάται από την ένταση της ακτινοβολίας, το χρώμα του δέρματος, αλλά και την ηλικία. Στην τρίτη ηλικία, για παράδειγμα, υπάρχει μείωση της συγκέντρωσης D κατά 30%, επειδή οι ηλικιωμένοι συνήθως εκτίθενται λιγότερο ή και καθόλου στον ήλιο.

Το υπόλοιπο 10% της βιταμίνης D που έχει ανάγκη ο οργανισμός λαμβάνεται από τροφές όπως τα ψάρια (κυρίως σολομός, γάδος, ρέγκα, σαρδέλα και τόνος), ο κρόκος του αυγού, το βοδινό κρέας, το συκώτι και τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Για τα τελευταία ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί ότι περιέχουν μικρές ποσότητες βιταμίνης D, που δεν επαρκούν για να καλύψουν τις ανάγκες του οργανισμού.

Τι σημαίνει έλλειψη βιταμίνης D;

H βιταμίνη D μετράται στο αίμα, με τη μέτρηση των επιπέδων της πρόδρομης ορμόνης 25(ΟΗ) βιταμίνη D και όχι της κανονικής βιταμίνης D. Η 25(ΟΗ) βιταμίνη D λειτουργεί σαν αποθήκη στον οργανισμό, από την οποία συντίθεται η κανονική βιταμίνη D.

Όταν τα επίπεδά της στο αίμα είναι κάτω από 30 ng/ml, έχουμε έλλειψη της βιταμίνης D, ενώ αν είναι κάτω από 10 ng/ml υπάρχει πλήρης ανεπάρκεια της βιταμίνης.

Σύμφωνα με μελέτη που κάναμε στο τμήμα μας, τα επίπεδα της 25(ΟΗ) βιταμίνης D των εμμηνοπαυσιακών γυναικών κυμαίνονται γύρω στο 24-25, δηλαδή βρίσκονται σε επίπεδα χαμηλότερα από αυτά που θα έπρεπε να έχουν.

Γιατί είναι σημαντική η βιταμίνη D;

Tα παιδιά χρειάζονται τη βιταμίνη D για να χτίσουν γερά κόκαλα και οι ενήλικοι για να τα διατηρήσουν γερά και υγιή. Η βιταμίνη D διαδραματίζει θεμελιώδη ρόλο στη βέλτιστη ανάπτυξη του σκελετού κατά την παιδική και εφηβική ηλικία, στη διατήρηση της υγείας των οστών κατά την ενήλικη ζωή, καθώς είναι το μέσο με τη βοήθεια του οποίου απορροφάται το ασβέστιο από τον οργανισμό. Πολύ σημαντικός είναι ο ρόλος της και στη νευρομυϊκή λειτουργία, ενώ δεκάδες είναι οι μελέτες που υπογραμμίζουν τη συνεργιακή δράση της βιταμίνης στην προστασία από μια πλειάδα νοσημάτων, μεταξύ των οποίων και το μεταβολικό σύνδρομο.

Γιατί η έλλειψη βιταμίνης D αφορά πλέον και την Ελλάδα;

Επειδή εκτιθέμεθα όλο και λιγότερο στον ήλιο, λόγω του ότι φοβόμαστε την πιθανότητα μελανώματος και επειδή όταν εκτιθέμεθα χρησιμοποιούμε αντηλιακά υψηλού δείκτη προστασίας- αυτό δεν επιτρέπει στο δέρμα να συνθέσει βιταμίνη D. Επίσης, το μελαχρινό δέρμα (συχνό στους μεσογειακούς λαούς) είναι παράγοντας που έχει συνδεθεί με χαμηλή σύνθεση βιταμίνης D. Γι’ αυτό και τα σκουρόχρωμα άτομα εμφανίζουν πιο συχνά έλλειψη της συγκεκριμένης βιταμίνης. Αλλά και ο υπόλοιπος πληθυσμός, είτε λόγω του ότι δεν εκτίθεται στον ήλιο ή χρησιμοποιεί αντηλιακό με πολύ υψηλό δείκτη προστασίας, επειδή «καίγεται» εύκολα, εμφανίζει επίσης έλλειψη βιταμίνης D.

Ο ενδεικνυόμενος δείκτης προστασίας, ώστε να προστατευόμαστε από τον ήλιο, αλλά παράλληλα να συνθέτουμε βιταμίνη D ποιος είναι;

Δεν μπορούμε να πούμε ότι μπορούμε να βγαίνουμε άφοβα στον ήλιο. Συνήθως, η έκθεση των χεριών και του προσώπου στον ήλιο για μισή ώρα, τις μεσημεριανές ώρες, είναι αρκετή για να συνθέσουμε τη βιταμίνη D που χρειαζόμαστε. Τους καλοκαιρινούς μήνες, αυτό είναι ασφαλώς ευκολότερο. Δεν είναι τυχαίο ότι η έλλειψη της βιταμίνης D παρατηρείται τους πρώτους εαρινούς μήνες, δηλαδή αμέσως μετά τον χειμώνα.

Αν κάποιος το χειμώνα, βγει στον ήλιο για μισή ώρα, π.χ. έχοντας μόνο το πρόσωπο και τα χέρια του εκτεθειμένα, δεν χρειάζεται να χρησιμοποιήσει αντηλιακό. Αν όμως παίξει τένις για 2,5 ώρες, τότε ναι, θα πρέπει να βάλει αντηλιακό.

Πότε πρέπει να ελέγχει κανείς τα επίπεδά του σε βιταμίνη D;

Αν υπάρχουν προδιαθεσικοί παράγοντες για έλλειψη ή ανεπάρκεια.

Παρατηρείται έλλειψη της βιταμίνης σε οικογένειες. Υπάρχει κληρονομικότητα Ή ευθύνεται ο τρόπος ζωής τους;

Και τα δύο. Και ο τρόπος ζωής, που συνήθως είναι κοινός για όλα τα μέλη της οικογένειας, άρα οι κακές συνήθειες του ενός, γίνονται κακές συνήθειες του άλλου, αλλά και οι γενετικές προδιαθέσεις ευνοούν την έλλειψη της βιταμίνης D, όπως φυσιολογικές παραλλαγές στο γονίδιο που κωδικοποιεί τον υποδοχέα που δέχεται τα μηνύματα της βιταμίνης D.

Πώς αντιμετωπίζεται η συγκεκριμένη έλλειψη; Μπορεί να διορθωθεί μέσω της διατροφής;

Δυστυχώς στη χώρα μας δεν υπάρχουν πολλές τροφές που να είναι εμπλουτισμένες με βιταμίνη D. Έτσι, το να πει κανείς ότι θα αναπληρώσει την υπάρχουσα έλλειψη μόνο μέσω της διατροφής είναι δύσκολο, αρκετά δύσκολο. Φυσικά, τα λιπαρά ψάρια, όπως ο σολομός, είναι πλούσια σε βιταμίνη D. Μπορεί επίσης κανείς να αναζητήσει τροφές ή γαλακτοκομικά προϊόντα εμπλουτισμένα σε βιταμίνη D. Όμως, ο καλύτερος και ασφαλέστερος τρόπος διόρθωσης της έλλειψης όμως, είναι με τη λήψη ενός συμπληρώματος διατροφής.

Τι μπορεί να συμβεί σε έναν οργανισμό αν δεν έχει επάρκεια στη βιταμίνη;

Η ανεπάρκεια της βιταμίνης D μόνο αθώα δεν μπορεί να χαρακτηριστεί, καθώς μπορεί να οδηγήσει σε μεταβολικά νοσήματα των οστών και πολλές ακόμη παθήσεις.

Αν κάποιος έχει πλήρη ανεπάρκεια, μπορεί να εμφανίσει οστεομαλακία, δηλαδή τα οστά του να μην μπορούν να απορροφήσουν και να χρησιμοποιήσουν το ασβέστιο, με αποτέλεσμα να εμφανίζονται κατάγματα. Η οστεομαλακία στους ενήλικες είναι μια δευτεροπαθής αιτία οστεοπόρωσης.

Αν όμως υπάρχει απλώς έλλειψη, αν δηλαδή τα επίπεδα της 25 (ΟΗ) βιταμίνης D είναι μεν χαμηλά, αλλά όχι ανεπαρκή, μπορεί να εμφανιστεί οστεοπόρωση, μυϊκή αδυναμία, ενώ αυξάνει ο κίνδυνος πτώσης. Υπάρχουν επίσης μελέτες που συνδέουν την έλλειψη της βιταμίνης D με αυξημένη συχνότητα κάποιων μορφών καρκίνου και αυξημένη συχνότητα καρδιαγγειακών επεισοδίων, δεν είναι όμως αιτιολογικά αποδεδειγμένα όλα αυτά, υπάρχουν απλώς ενδείξεις.

The post Να τί παθαίνουμε όταν μας λείπει η βιταμίνη D! appeared first on Όμορφα Μυστικά της Βίκυς Χατζηβασιλείου.