Γιατί η ΕΚΤ «πατάει το κουμπί» για τα κόκκινα δάνεια

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) ετοιμάζεται να σφίξει ασφυκτικά τα λουριά στις τράπεζες σε όλη την Ευρώπη για τα κόκκινα δάνεια, δίνοντάς του περιθώριο μέχρι το 2020 για να βάλουν στην άκρη κεφάλαια με τα οποία θα καλύψουν το 100% των μη εξυπηρετούμενων δανείων που έχουν στα βιβλία τους.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες αυτές οι οδηγίες αυτές θα ισχύουν μόνο για τα νέα

κόκκινα δάνεια και όχι για τα υφιστάμενα. Από 1η Ιανουαρίου, όταν και θα υιοθετηθεί το διεθνές πρότυπο χρηματοοικονομικής αναφοράς 9 ( IFRS 9), η ΕΚΤ θα δώσει στις τράπεζες δύο χρόνια για να εξοικονομήσουν τα κεφάλαια αυτά και επτά χρόνια για να αντιμετωπίσει τα «κόκκινα δάνεια» μέσω ρυθμίσεων, πωλήσεων και εκποιήσεων.

Ωστόσο είναι σαφές ότι δημιουργείται ένας νέος παράγοντας πίεσης για τις ευρωπαϊκές τράπεζες, ειδικά για εκείνες της Ελλάδας, της Κύπρου, τις Ιταλίας και της Ιρλανδίας που έχουν μεγάλα ποσοστά κόκκινων δανείων, όπως φαίνεται και από τον πίνακα που δημοσιεύεται παρακάτω.

Στην ουσία, η ΕΚΤ δημιουργεί αντικίνητρα για τις τράπεζες έτσι ώστε να μη δημιουργούν επισφάλειες, γεγονός που θα τις οδηγήσει να χορηγούν δάνεια δυσκολότερα και με υψηλότερο επιτόκιο, ενώ θα είναι και αυστηρότερες σε περίπτωση που εμφανίζονται καθυστερήσεις στην αποπληρωμή.

Αυτός είναι και ο στόχος της ΕΚΤ, αφού οι ευρωπαϊκές τράπεζες δεν έχουν ακόμη ξεκαθαρίσει τους ισολογισμούς τους από τα κόκκινα δάνεια και άλλα επισφαλή στοιχεία ενεργητικού, παρότι έχουν περάσει εννιά χρόνια από την εκδήλωση της κρίσης το 2008.

Αντίθετα, οι αμερικανικές τράπεζες αντιμετώπισαν το πρόβλημα επιθετικά και προχώρησαν στη λεγόμενη απομόχλευση, δηλαδή τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων με επιθετικά μέσα (πωλήσεις δανείων σε χαμηλές τιμές, κατασχέσεις, διαγραφές από τον ισολογισμό και ανάληψη της ζημιάς κ.λπ.) από την πρώτη στιγμή και «καθάρισαν» τους ισολογισμούς τους σχετικά γρήγορα.

Αντίθετα, το πρόβλημα στις ευρωπαϊκές τράπεζες κρύβεται ακόμη μέσα στους ισολογισμούς, ενώ η σταθερότητά τους μέχρι σήμερα επιτυγχάνεται με διαδοχικές ενισχύσεις ρευστότητας και «τύπωμα χρήματος» (ποσοτική χαλάρωση) από την ΕΚΤ.

Όπως φαίνεται και στον παρακάτω πίνακα, τα κόκκινα δάνεια στην Ευρώπη υπολογίζονται σε περίπου 1 τρισ. ευρώ, ενώ το μεγαλύτερο πρόβλημα έχουν η Ελλάδα και η Κύπρος.