Γιάννης Καλλιγάς: Η ιστορική οικογένεια στην αθηναϊκή τέχνη

Όλοι γνωρίζουν τις μεγάλες γκαλερί της Αθήνας, κυρίως με το όνομα των επιφανών ιδρυτών τους. Η Γκαλερί Σκουφά αποτελεί εξαίρεση. Ενώ εδράζει στην καρδιά του Κολωνακίου (στην εκβολή της Σκουφά προς την πλατεία), λίγοι γνωρίζουν το όνομα του ιδιοκτήτη της. Μόνο πρόσφατα κυκλοφόρησαν κάποιες ειδήσεις με το όνομά του στην ελληνικό Τύπο, κυρίως ύστερα από το pop up εποχιακό της γκαλερί στη Μύκονο.

Ο άνθρωπος πίσω από τη Γκαλερί Σκουφά ονομάζεται Γιάννης Καλλιγάς, ένας επιχειρητίας στο χώρο της αισθητικής.

Πρωταγωνιστικός ο ρόλος της Γκαλερί Σκουφά όχι μόνο για τη στρατηγική της θέση, αλλά και για τους περίφημους καλλιτέχνες που έχει εκπροσωπήσει. Ταυτίστηκε αρκετά με το όνομα του σπουδαίου Παύλου Σάμιου. Έναν χρόνο πριν από το θάνατό του, είχαν διοργανώσει καταπληκτική αναδρομική του έκθεση με τίτλο Καφέ Παράδεισος.

Αυτή τη στιγμή η Γκαλερί Σκουφά παρουσιάζει την έκθεση Νέα Τοπία με έργα που έχει φιλοτεχνήσει ένας από τους πιο δημοφιλείς ζωγράφους ονόματι Γιώργος Χαδούλης.

Η πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου με το ζεύγος ΚαλλιγάΛίγοι και εκλεκτοί

Ωστόσο, ο Γιάννης Καλλιγάς δεν εμφανίζεται στο σάιτ της γκαλερί. Δεν υπάρχει ούτε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης το όνομά του. Τον ξέρουν λίγοι και εκλεκτοί.

Δεν τον ενδιαφέρει προφανώς η ευρύτερη κοινωνική έκθεση. Παραμένει βαθιά ριζωμένος στην ελληνική κοινωνία. Και όσο οι συλλέκτες ικανοποιούνται και οι φιλότεχνοι θεωρούν ότι παραμένει αισθητικά καίριος, ότι κεντρίζει το καλλιτεχνικό ενδιαφέρον αμφότερων, σημαίνει ότι εκτελεί σωστά τη δουλειά. Αυτό μόνο αρκεί.

«Η τέχνη είναι στην καθημερινότητά μας. είναι στα πιο απλά πράγματα», έχει επισημάνει σε ραδιοφωνική του συνέντευξη.

Ο σπουδαίος πρόδρομος της Εθνικής Πινακοθήκης

Η γκαλερί ιδρύθηκε από τη μητέρα του Ελένη Καλλιγά το 1981, όταν ο Γιάννης Καλλιγάς άρχιζε το δημοτικό. Εκείνος αποφοίτησε από το Κολλέγιο Αθηνών τη δεκαετία του 1990 και ανέλαβε την γκαλερί το 2008.

Όμως η σχέση της οικογένειάς του με την Τέχνη γυρίζει ακόμη πιο βαθιά στο παρελθόν και στην καλλιτεχνική πραγματικότητα της Αθήνας. Ο πατέρας της Ελένης Καλλιγά, Μαρίνος Καλλιγάς υπήρξε κορυφαίος τεχνοκριτικός στο Βήμα και διευθυντής της Εθνικής Πινακοθήκης επί μία εικοσαετία, τα γόνιμα μάλιστα χρόνια 1949 με 1969, ύστερα από πρόταση του Χρήστου Καρούζου στον τότε υπουργό Παιδείας Κωνσταντίνο Τσάτσο.

Έργο του Γιώργου ΧαδούληΜέχρι το Μουσείο Μπενάκη

Στον Μαρίνο Καλλιγά οφείλεται η αγορά εκ μέρους της Εθνικής Πινακοθήκης διακοσίων χαρακτικών του Φρανθίσκο Γκόγια (οι σειρές «Ταυρομαχία», «Disparates – Τρέλες», «Τα δεινά του Πολέμου» και «Capricios»).

Όπως και ο δικηγόρος πατέρας του, ο Μαρίνος Καλλιγάς σπούδασε πρώτα Νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών αποφοιτώντας το 1928. Στη συνέχεια σπούδασε ιστορία της Βυζαντινής τέχνης στη Γερμανία. Έφτασε ως τη βαθμίδα του διδάκτωρος Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Βύρτσμπουργκ. Στην Ελλάδα διετέλεσε επιμελητής της έδρας Ιστορίας της Τέχνης στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και έφορος αρχαιοτήτων προτού περάσει στην Εθνική Πινακοθήκη.

Επίσης, διετέλεσε υφηγητής της Βυζαντινής αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης, Γ.Γ. υπουργείου Παιδείας, μέλος της Διεθνούς Ένωσης Βυζαντινών Μελετών, της Διεθνούς Ένωσης Κριτικών Τέχνης, της Αρχαιολογικής Εταιρείας, της Επιτροπής για την Μπιενάλε της Βενετίας, της Επιτροπής Τεχνοκριτικών του υπουργείου Παιδείας. Και πιο αξιοσημείωτα, πρόεδρος του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Επιτροπής Μουσείων (ICOM) και μέλος Διοικητικού Συμβουλίου στο Μουσείο Μπενάκη.

Με τον Γιάννη Τσαρούχη ως αρχαία Ελληνίδα

Ο Μαρινός Καλλιγάς κατοικούσε σε αρχοντικό στην Κηφισιά όπου υποδέχτηκε κορυφαίους μοντέρνους ζωγράφους της. Απόδειξη η έκθεση Οι απόκριες που αγαπήσαμε… Γιάννης Μόραλης, Νίκος Νικολάου, Αντώνης Κυριακούλης που διοργάνωσε η Γκαλερί Σκουφά. Παρουσίασε αποκριάτικες δημιουργίες τους, που προορίζονταν ως διάκοσμος για τα αποκριάτικα πάρτι στο σπίτι του περίφημου τεχνοκρίτη: Αυτοσχέδιες τοιχογραφίες σε χαρτί, διάφορες μάσκες και στιγμιότυπα από τα καλέσματα στο καλλιτεχνικό αρχοντικό. Ενσταντανέ με τον Γιάννη Τσαρούχη μεταμφιεσμένο σε αρχαία Ελληνίδα, τον Διονύση Σαββόπουλο σε Σεΐχη και τον Κυριακούλη σε δόγη.

Άποψη της έκθεσης του Γιώργου ΧαδούληΣαράντα χρόνια και κάτι

Το 2022 για να τιμήσει τα σαράντα χρόνια στο αθηναϊκό καλλιτεχνικό τοπίο, ο Γιάννης Καλλιγάς οργάνωσε την έκθεση Ματιές στην ελληνική τέχνη του 20 αιώνα. Παρουσίασε έργα που διατρέχουν τις κορυφογραμμές της ημέτερης τέχνης, με μερικούς από τους σημαντικότερους Έλληνες μοντέρνους και σύγχρονους καλλιτέχνες να πρωτοστατούν.

Αλέξης Ακριθάκης, Σπύρος Βασιλείου, Ανδρέας Βουρλούμης, Περικλής Βυζάντιος, Γιάννης Γαϊτης, Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας, Γιώργος Γουναρόπουλος, Στέφανος Δασκαλάκης, Νίκος Εγγονόπουλος, Όπυ Ζούνη, Μάκης Θεοφυλακτόπουλος, Βλάσσης Κανιάρης, Νίκος Κεσσανλής, Γιώργος Λάππας, Αλέκος Λεβίδης, Νικόλαος Λύτρας, Γιώργος Μαυροΐδης, Ναταλία Μελά, Γιώργος Μπουζιάνης, Μποστ, Γιάννης Μόραλης, Δημήτρης Μυταράς, Νίκος Νικολάου, Μαρία Πωπ, Παύλος Σάμιος, Γεράσιμος Σκλάβος, Πάρις Πρέκας, Ευγένιος Σπαθάρης, Σωτήρης Σόρογκας, Παναγιώτης Τέτσης, Γιάννης Τσαρούχης, Κώστας Τσόκλης, Αλέκος Φασιανός, Πάνος Φειδάκης, μεταξύ άλλων.

Τα έργα δεν προέρχονταν μόνο από ιδιωτικές συλλογές, που σφυρηλατήθηκαν μέσα από τη σχέση της Γκαλερί Σκουφά με τους έλληνες συλλέκτες.

Αλλά και από το ίδιο το ντεπό της Γκαλερί Σκουφά, δηλαδή την ευρύτερη συλλογή της οικογένειας Καλλιγά που ανήκει όμως στην γκαλερί.

Ο Γιάννης Καλλιγάς παντρεύτηκε τη Μαρία Βακαλούδη με την οποία έχει δημιουργήσει την οικογένειά του.

Η μεγάλη παράδοση της Τέχνης συνεχίζεται στην αιχμή του δόρατος.

ΠληροφορίεςΓιώργος Χαδούλης
Νέα τοπίαΔιάρκεια ως 11 Μαΐου 2024Gallery Skoufa
Σκουφά 4
Κολωνάκι, 106 73
Αθήνα

+30 210 3643025
[email protected]

Δευ, Τετ: 10:00 – 16:00
Τρι, Πεμ: 10:00 – 21:00
Παρασκευή: 10:00 – 20:00