Τι πάει να πει cluster ρε πατριώτη

Ένας καλός φίλος από την Χαλκίδα πριν από λίγες μέρες με ρώτησε: «Τι πάει να πει cluster;». Γέλασα. Κοντοστάθηκε με την αντίδραση μου και βάλθηκε να μου εξηγεί ότι είναι η λέξη που «παίζει» ολοένα και περισσότερο στις εκθέσεις που επισκέπτεται ή και συμμετέχει. Ο καλός φίλος που διατηρεί μια δυναμική παραγωγική μονάδα στον χώρο της πρωτογενούς παραγωγής και συνδυάζει αυτή την δραστηριότητα με επώνυμα συσκευασμένα προϊόντα που διαθέτει στην Ελλάδα και στο εξωτερικό αφιέρωσε χρόνο για να με ακούσει και στη συνέχεια ανέλαβε και ...δουλειά για το σπίτι.

Αλλά, ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά τους. Στα ελληνικά όταν λέμε cluster κάνουμε λόγο για συνεργατικούς σχηματισμούς που έρχονται μέσα από την συσσωρευμένη τεχνογνωσία των ιδρυτών τους να αναδείξουν, να προβάλλουν και να ενισχύσουν τις απαραίτητες και αναγκαίες δικτυώσεις επιχειρήσεων σε ένα ορισμένο χώρο και με ένας συναφές πάνω κάτω αντικείμενο δραστηριότητας. Με άλλα λόγια, ένας συνεργατικός σχηματισμός σε μια από τις περιφέρειες της χώρας – η Εύβοια για παράδειγμα ανήκει στην περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας- με «ειδίκευση» στα του πρωτογενούς τομέα – συσκευασμένα επώνυμα προϊόντα.

Στον καλό μου φίλο είπα δύο παραδείγματα για το που θα μπορούσε να βοηθήσει την δουλειά του ένα περιφερειακής εμβέλειας cluster. Το ένα αφορούσε το ...γυαλί. Ένα από τα πιο σημαντικά ζητήματα την περίοδο της γενικής αποβιομηχάνισης της χώρας είναι οι αναγκαστικές επιλογές ως προς τα υλικά των συσκευασιών ( βασιλιάς των οποίων για αρκετά προϊόντα είναι το γυαλί). Πιο συγκεκριμένα, μια μικρή παραγωγική μονάδα που θέλει κάτι περισσότερο από το συνηθισμένο για να εμφανισθεί με αξιώσεις στο ράφι ενός delicatessen θα προσανατολισθεί αναγκαστικά στην αναζήτηση συνεργάτη στο εξωτερικό και εκεί το μικρό της μέγεθος μετράει σε κόστος. Μικρή παραγγελία, ακριβή τιμή και αλλα πολλά μπελαλίδικα έξοδα... Αν όμως έμπαινε μπροστά το cluster και λειτουργούσε και ως cluster ομαδικών αγορών (group purchasing cluster) τα πράγματα θα ήταν διαφορετικά. Περισσότερες επιλογές λόγω του όγκου των παραγγελιών και πολύ διαφορετικές τιμές που θα έριχνα το κόστος της προμήθειας για το ταμείο της κάθε μιας μονάδας. Άρα, το cluster – μέσω της διευθυντικής του ομάδας- θα μπορούσε να οργανώσει και να διεξάγει την έρευνα αγοράς, να βρει τους προμηθευτές, να διεκπεραιώσει τις παραγγελίες γρήγορα και σωστά. Τεχνογνωσία, οικονομίες κλίματος και θετικό τελικό αποτέλεσμα.

Το δεύτερο παράδειγμα αφορούσε τη συστηματική και με ολοκληρωμένο τρόπο εξασφάλιση της παρουσίας των επιχειρήσεων και των προϊόντων τους στις μεγάλες διεθνείς κλαδικές και άλλες θεματικές εκθέσεις – με άλλα λόγια, το κρίσιμο κομμάτι της στρατηγικής ως προβολή και την προώθηση κάτω από μια στέγη και μέσα από μια ενιαία εικόνα τόπου και περιοχής όπου βρίσκουν έδαφος συνάντησης η δημιουργική βιομηχανία με τον τουρισμό και τον πολιτισμό. Εδώ το cluster λειτουργεί και ως μηχανισμός προστιθέμενης αξίας (value chain cluster) αλλά και ως μηχανισμός για την προβολή μιας ιδιαίτερης ταυτότητες που έρχεται να συνδυάσει ή και να ενοποιήσει τις καλύτερες πρακτικές σε όλα τα επίπεδα για την παραγωγή και την προώθηση των προϊόντων.

Θα μπορούσε να συνεχίσω μιλώντας για τις διαδικασίες της πιστοποίησης, για τις συνεργασίες και τις συμπράξεις , για την αξιοποίηση της έρευνας και της καινοτομίας σε συνδυασμό με τα εκπαιδευτικά ιδρύματα της περιοχής. Προτίμησα να σταματήσω και να ζητήσω από τον φίλο μου να λάβει και εκείνος με τους συναδέλφους του την πρωτοβουλία για ένα cluster – για ένα δικό τους cluster.